بررسی تفاوت انعکاس طیفی برگ مهمترین گونه‌های درختی جنگل‌های خزری با استفاده از طیف‌سنجی زمینی

پایه و اساس سنجش از دور به‌ویژه سنجش از دور ابر طیفی برای تشخیص گونه‌ها و تهیه نقشه تیپ جنگل، آگاهی از چگونگی انعکاس طیفی گونه‌های موردنظر می‌باشد. بخشی از سنجش از دور به‌نام طیف‌سنجی زمینی به تعیین این مشخصه‌های طیفی می‌پردازد و سعی در ایجاد کتابخانه‌های طیفی (Spectral library) پدیده‌‌ها دارد. در این راستا و با هدف تعیین مشخصه طیفی برگ مهمترین گونه‌های درختی جنگلهای شمال ایران، برای اولین بار با همکاری دانشگاه واخنینگن هلند، یک دستگاه طیف‌سنج زمینی پیشرفته در تابستان 1386 وارد ایران شد و مشخصه‌های طیفی برگ پنج گونه راش، ممرز، توسکای ییلاقی، بلندمازو و انجیلی در جنگل آموزشی- پژوهشی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. در مجموع 321 نمونه مجموعه برگ از 107 درخت از گونه‌های یادشده، در دامنه ارتفاعی 250 تا 2200 متر از سطح دریا، در شرایط مناسب و نور طبیعی اندازه‌گیری شد. از هر نمونه مجموعه برگ به‌طور متوسط 100 اسکن انجام و میانگین‌گیری شد. پس از بررسی‌های اولیه کیفیت داده‌ها و حذف داده‌های نویز، منحنی انعکاس طیفی گونه‌های یادشده در طول موج 350 تا 2500 نانومتر تهیه شد. به‌منظور بررسی تفاوت‌های احتمالی بازتاب طیفی گونه‌ها، پنج شاخص گیاهی مهم و حساس به غلظت کلروفیل محاسبه و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. شاخص‌های Vogelmann و نسبت ساده، تفاوت معنی‌داری (به احتمال 99%) را به‌ترتیب بین گونه ممرز با گونه‌های راش، بلندمازو و توسکای ییلاقی و همچنین گونه انجیلی با گونه‌های بلندمازو و توسکای ییلاقی نشان می‌دهد. دیگر شاخص‌ها تفاوت معنی‌داری را بین بازتاب طیفی برگ گونه‌ها نمایان نکردند. برای بررسی کامل‌تر تفاوت طیفی گونه‌ها، تعیین میزان کلروفیل برگ، محاسبه شاخص‌های حساس به دیگر رنگدانه‌ها و رطوبت برگ توصیه می‌شود.